Georg Friedrich Händel (1685 – 1759): Ouverture to the Ode for St. Cecilia’s Day (HWV 76)
Larghetto e staccato, Allegro, Menuet
Francesco Durante (1684 – 1755): Concerto voor strijkers nr 4 in e
Adagio, Ricercare del quarto tono, Allegro, Largo, Presto
Giovanni Benedetto Platti (1697-1763): Cello Concerto in D (WD 650)
Allegro, Adagio, Allegro
Pauze
Johann Gottlieb Graun (1703 – 1771): Concerto voor viola da gamba in A (GraunWV A:XIII:11)
Allegretto, Adagio, Allegro
Arcangelo Corelli (1658 – 1713): Concerto grosso in g Op. 6 nr 8 (fatto per la notte di Natale, 1712)
Vivace, Grave, Allegro, Adagio – Allegro – Adagio, Vivace, Allegro, Largo Pastorale ad libitum
Solist en muzikale leiding: Xander Baker
Programmatoelichting
De barokperiode (circa 1600-1750) is even enerverend als fascinerend. In geen andere episode ontstonden er op hetzelfde moment op tal van plaatsen in Europa zoveel vernieuwingen in de muziekliteratuur. Vandaag speelt het LBE een staalkaart hiervan.
We nemen u mee naar Italië, waar Durante grondlegger was van de zgn. Napolitaanse school. Hij schreef niet het gemakzuchtige (want goed betalende) genre ‘theatermuziek’, maar componeerde tal van sacrale en profane werken, waaronder het concerto voor strijkers nr 4 in e.
Ook Corelli was een veelschrijver, in zijn tijd ook ver buiten Italië al beroemd en geliefd. Hij zette met zijn vernieuwende concerti grossi (waaronder het kerstconcert, dat u vandaag hoort) de standaard voor componisten als Vivaldi en Händel.
De Italiaan Platti trok al jong de Alpen over naar Würzburg, waar hij als componist, dirigent, hoboïst en zanger een nieuw solo-concertgenre schiep door de integratie van het solo-instrument in het ensemble (de zgn. Empfindsame-stijl).
Tegelijk ontwikkelde de Duitser Graun zich onder invloed van Pisendel en Tartini tot een groots componist van tal van virtuoze solowerken, o.a. voor cello en viola da gamba. Daarnaast was hij docent van o.a. Johann Friedemann Bach (een van de zonen van J.S. Bach).
Geboren in Duitsland, maakte Händel vooral carrière in London, waar hij niet alleen tal van concerti grossi op de Italiaanse wijze componeerde, maar vooral furore maakte met zijn oratoria. Hij had er zelfs een eigen theater, was geliefd bij het volk en in koninklijke kring (o.a. music for the Royal Fireworks), en produceerde onder hoge druk veelvuldig meesterwerken. Zo ontstond de Ode voor St. Cecilia’s dag in slechts 9 dagen.
Xander Baker
Xander Baker is een echte duizendpoot en voelt zich thuis in een groot aantal muziekstijlen. Oorspronkelijk opgeleid als klassiek cellist, is Xander nu gespecialiseerd in historisch geïnformeerde uitvoering op diverse snaarinstrumenten, met name de viola da gamba en de cello. Dit omvat alle maten gamba’s, de violone van 8 voet en 16 voet en de Weense bas. Xander woont in Nederland en onderhoudt een druk freelance schema als continuospeler, consortlid en solist. Hij is vooral bekend om zijn flexibiliteit en inventiviteit met een baslijn, vocale frasering en energieke virtuositeit.
In memoriam
Het Leids Barok Ensemble heeft dit najaar met veel verdriet afscheid moeten nemen van Roelof Balk. Hij is na een kort ziekbed op 64-jarige leeftijd overleden. Roelof nam begin jaren negentig van de vorige eeuw de muzikale leiding van het LBE op zich. Onvermoeibaar wist hij het ensemble te inspireren tot een rijke klank en fraai samenspel. Hij nam ons meer dan dertig jaar enthousiast en vol humor op sleeptouw in binnen- en buitenland. Roelof bedacht tal van bijzondere programma’s, vaak in samenspraak met solisten van naam. Op onnavolgbare wijze lichtte hij de muziekstukken mondeling aan ons publiek toe.
Ook Jan Verheugt is ons recent ontvallen. Jan stond aan de wieg van het LBE in 1988 en voerde het ensemble de eerste jaren aan. Met Jan begon de gemeenschappelijke ontdekkingstocht door de barok, door te spelen op darmsnaren met barokstrijkstokken en in de lagere barokstemming (415 Hz).
Twee bijzondere muzikale leiders en vrienden zijn ons kort na elkaar ontvallen. Het Leids Barok Ensemble is Roelof en Jan heel veel dank verschuldigd. We dragen dit concert graag aan hen beiden op.
Leid Barok Ensemble in het kort:
Leeftijd 37,5 jaar
Thuisbasis Lokhorstkerk in Leiden
Dirigent/Blazers Geen
Favoriete muziek Lekkere frisse barok, liefst met een goed verhaal
Componisten onbekend en bekend (van Castrucci tot J.S. Bach), van vroeg-barok tot vroeg-klassiek (van Biber via C.P.E. Bach tot W.A. Mozart)
Binnenlandse concerten van Moddergat (Fr.) tot Kloosterzande (Zeeuws-Vlaanderen) en in heel veel prachtige kerkjes daar tussenin
Buitenlandse tournees in België, Denemarken, Duitsland, Frankrijk, Italië, Oostenrijk, Portugal, Spanje en het Verenigd Koninkrijk.
Stokpaardje Veel plezier bij barokinterpretaties op darmsnaren met barokstokken
Samengewerkt met (o.a.) Ton Koopman en Tini Mathot (dirigent-klavecimbel), Jan Willem de Vriend (viool-dirigent), Lucia Swarts (cello), Franc Polman (viool), Han Tol (blokfluit), Peter de Groot (altus), Nico van der Meel (tenor-dirigent), Alfredo Bernardini (hobo), en vele andere inspirerende barokmusici
bezetting
viool: Wiveka Elion, Marceline Loudon, Wibe Moll, Else van Ommen, Max-Willem Oosterhuis, Anne van Walsum, Ulrike Wiebel
altviool: Matthieu van Gelderen, Ard Groot, Stan van Heijst
cello: Susan Lambrechtsen, Petra de Man
violone: Ellen de Graaff
klavecimbel: Marta Leda
Meer op www.hetlbe.nl
Rond het Leids Barok Ensemble heeft zich een groeiende kring van muziekliefhebbers gevormd, die graag op de hoogte blijven van de activiteiten van het ensemble. Omdat het LBE niet wordt gesubsidieerd, is het (financieel) afhankelijk van sponsoring, donateurs en concertbezoekers. Meer informatie over het ensemble en mogelijkheden het ensemble (financieel) te steunen, vindt u op de website: www.hetlbe.nl
Wilt u regelmatig informatie ontvangen over onze concerten? Op onze website kunt u zich aanmelden voor de mailinglist.